5Groningen: aardbevingsgebied als proeftuin voor 5G

Het Groningse aardbevingsgebied als dé nationale proeftuin voor de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van mobiel internet. Dat is waar de Economic Board Groningen met het project 5Groningen op inzet. “Door nu al te onderzoeken wat we met 5G kunnen doen in Groningen, zullen we als regio straks een voortrekkersrol in de ontwikkeling van nieuwe toepassingen gaan vervullen”, zo legt programmamanager Peter Rake uit.

Even voor de duidelijkheid: 5G is momenteel nog helemaal niet beschikbaar. “Tot nu toe hebben we steeds gezien dat er om de tien jaar een nieuwe generatie mobiele communicatietechnologie in gebruik wordt genomen”, zo vertelt Rake. “Dat begon begin jaren ’80 met de analoge mobiele telefoons, die we nu vooral kennen onder de verzamelnaam ‘koelkasten’. Begin jaren ’90 werd de GSM techniek leidend, rond 2000 kwam UMTS (3G) in zwang en sinds 2010 is 4G steeds meer de standaard geworden.”

De verwachting is dan ook dat rond 2020 het mobiele internetstokje zal worden overgenomen door 5G. “En elke keer wordt het sneller en is er meer mogelijk. Is het met 4G mogelijk om gemiddeld ongeveer 100 Mb/s te downloaden, 5G zal daar naar verwachting nog eens met een factor honderd overheen gaan, denk dus aan 10 Gb/s. En waar de reactietijd van 4G op zo’n 40 milliseconden ligt, komt ‘ie bij 5G uit op slechts één enkele milliseconde.”

Internet of Things en Edge Computing
Maar het is niet alleen de hogere snelheid die zorgt voor tal van nieuwe mogelijkheden. “Omdat ook de capaciteit gigantisch veel groter is en omdat een 5G-verbinding straks amper energie verbruikt, is het netwerk ook uitermate geschikt voor Internet of Things-toepassingen. Je kunt miljoenen voorwerpen op het net aansluiten en met elkaar laten communiceren: van wekkers, koelkasten en auto’s tot drones en sensoren. En dan wordt het met 5G ook nog mogelijk om via Edge Computing (waarbij functies van een datacenter geïntegreerd zijn met het mobiele netwerk) uit al die Big Data-stromen in real time die informatie te filteren waar je als gebruiker naar op zoek bent.”

Dat klinkt natuurlijk geweldig, maar hoe kun je nu pilotprojecten opstarten voor een technologie die in de praktijk eigenlijk nog niet bestaat? “Gelukkig zijn er inmiddels wel technieken die over een deel van de eigenschappen van 5G beschikken, zoals 4G Plus en LoRaWAN. Door nu al op zoek te gaan naar nieuwe toepassingen voor die eigenschappen hebben we straks een behoorlijke voorsprong als we echt met 5G aan de slag kunnen.”

Themagebieden
Om die voorsprong zo groot mogelijk te maken, zijn er vijf themagebieden geselecteerd die naadloos aansluiten bij kansrijke sectoren in de regio: Landbouw, Zorg, Energie, Leefomgeving en Verkeer en Logistiek. “Er zijn wereldwijd wel meer ‘5G Fieldlabs’, maar die beslaan vrijwel allemaal een stedelijke omgeving. Omdat we hier in een dunbevolkt ruraal gebied werken, kunnen we hele andere toepassingen onderzoeken, denk bijvoorbeeld aan drones en sensoren voor Smart Farming of ambulances die dankzij een videoverbinding onderweg in direct contact staan met een arts.”

Partners
Het zijn slechts een paar voorbeelden van onderzoeken die onder de vlag van 5Groningen worden uitgevoerd. Voor een deel komt de financiering van de projecten uit het fonds dat de Economic Board Groningen tot zijn beschikking heeft om de economie in het aardbevingsgebied een impuls te geven. Het project steunt echter ook op een aantal belangrijke samenwerkingspartners, die hun kennis en faciliteiten beschikbaar stellen in de overtuiging dat ook zij hierdoor straks in de 5G-ontwikkelingen voorop zullen lopen. Het gaat dan om grote bedrijven (KPN, Vodafone, Huawei en Ericsson), maar ook om kennisorganisaties (TNO, RUG en Hanzehogeschool), het Agentschap Telecom en SURF, de nationale ICT-samenwerkingsorganisatie voor onderwijs- en onderzoeksinstellingen.

“Dat lijkt misschien een willekeurig clubje, maar het mooie is dat er juist erg veel betrokkenheid is met de regio”, aldus Rake. Enkele topmanagers van de telecompartners hebben hun roots in Groningen, en daarnaast heeft een aantal partijen ook een vestiging in de stad. Zij zien ook dat een project als 5Groningen erg van waarde kan zijn voor de economische toekomst van het aardbevingsgebied en zijn bereid daarin te investeren.”

Betrokkenheid creëren
Het is volgens Rake dan ook van groot belang dat de regio, zowel bewoners als ondernemers, nauw betrokken raken bij 5Groningen. “Je merkt dat er bij sommige mensen nog wat weerstand is omdat Economic Board Groningen gefinancierd wordt met geld van de NAM. Na alles wat er met de aardbevingsproblematiek is voorgevallen in de regio is dat natuurlijk ook niet vreemd. Het is aan ons om te laten zien dat alleen het geld van de NAM afkomstig is, maar dat ze verder geen zeggenschap over de bestemming ervan hebben. Het gaat de Economic Board en daarmee ook 5Groningen enkel om de toekomst van de mensen die hier wonen, werken en ondernemen.”

Die boodschap lijkt 5Groningen inmiddels goed voor het voetlicht te krijgen, zo getuigt bijvoorbeeld een drukbezochte bijeenkomst onlangs in Loppersum. “Met 5Groningen hebben we het stad-Groningse inspiratiefestival Let’s Gro ook naar Noord-Groningen gehaald. Dat was mede mogelijk omdat ik voorheen betrokken was bij de Holland WebWeek, die dit jaar is opgegaan in Let’s Gro.” Tijdens Let’s Gro Loppersum werd een aantal van de projecten aan het publiek getoond, zo was er slimme ambulance met videoverbinding te zien, konden bezoekers een ritje maken in een zelfrijdend busje zonder chauffeur en kregen kinderen de kans om mee te denken over de mogelijkheden van 5G.

“Vooral dat laatste, het betrekken van de jeugd bij wat we doen, is natuurlijk erg belangrijk”, zo is Rake overtuigd. “Uiteindelijk doen we dit allemaal om het Groningse platteland om te vormen tot een innovatieve ICT-regio, waar bedrijven zich graag willen vestigen en waar de jeugd van nu later graag willen blijven wonen en werken.”

Voor meer informatie: www.5groningen.nl