‘Datastromen spelen een cruciale rol bij het bestrijden van noodsituaties’

Op 1 maart van dit jaar is voormalig staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu Wilma Mansveld begonnen aan haar nieuwe baan als directeur van de Veiligheidsregio Groningen. Een goed werkend ICT-apparaat is voor die organisatie van levensbelang, zo weet ze inmiddels. “Als hulpverlener ben je bij een calamiteit volledig afhankelijk van een snelle en betrouwbare informatievoorziening. Nieuwe ICT-technieken kunnen daar een belangrijke bijdrage aan leveren.”

Veiligheidsregio Groningen (VRG) is een gemeenschappelijke regeling van alle gemeenten in de regio Groningen. Hierin ondergebracht zijn de brandweerzorg, de GHOR (Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio), de ontwikkeling en het beheer van crisisbeheersing en de Gemeentelijke Kolom. Daarnaast fungeert de VRG als een netwerkorganisatie waarin een aantal partners samenwerken aan het voorkomen en bestrijden van noodsituaties. Naast de brandweer, de GHOR en de Gemeentelijke Kolom zijn dat onder meer de politie, waterschappen, Openbaar Ministerie, defensie en de provincie. Maar ook andere overheidsorganisaties, bedrijven en inwoners maken onderdeel uit van dit netwerk.

“Alleen ga je sneller, maar samen kom je verder”,  is het – zoals ze zelf zegt – ietwat sleetse, maar daardoor niet minder relevante motto van Mansveld. “Dat gaat op voor het voorkomen en bestrijden van noodsituaties, maar ook voor de versterking van de ICT-sector in het Noorden. Vandaar dat ik een initiatief als Samenwerking Noord erg toejuich. Ik hoor hier van onze ICT-mensen ook dat de events en bijeenkomsten erg worden gewaardeerd. Het sparren met andere IT’ers over lopende zaken is voor hen heel waardevol.”

Informatiedeling
Informatietechnologie speelt namelijk een cruciale rol in de beheersing en bestrijding van calamiteiten. “Je wilt zo snel mogelijk weten wat er precies aan de hand is; Hoe ziet de situatie er van seconde tot seconde uit? Wat zijn de risico’s en wie neemt welke taak voor zijn rekening?”, schetst Mansveld de situatie rondom een noodscenario. “Om die informatie te delen, maken we gebruik van het Landelijk Crisis Management Systeem (LCMS). Dat is een afgeschermd systeem waarin alle betrokkenen informatie over een calamiteit kunnen delen. Belangrijk daarbij is dat alle informatie goed geverifieerd is.”

Want zoals bij elke spraakmakende gebeurtenis tegenwoordig, is de hoeveelheid informatie die tijdens of na een calamiteit op gang komt gigantisch. “Vroeger kreeg de brandweer een telefoontje met een melding en was het een kwestie van uitrukken. Tegenwoordig steekt iedereen direct z’n smartphone in de lucht en deelt de beelden live via social media. Die informatie kan ook voor de hulpdiensten erg nuttig zijn, dus we onderzoeken momenteel hoe we dergelijke data goed kunnen verifiëren om het vervolgens via het LCMS te delen.”

Een ander project waar de ICT’ers van VRG momenteel aan werken is de optimalisering van het intranet. “Je moet niet vergeten dat VRG in totaal zo’n duizend mensen aanstuurt, waaronder ongeveer 750 vrijwillige brandweerlieden. Die moeten allemaal snel kunnen inloggen om te zien wat er speelt. Momenteel werken we daarom aan nieuwe manieren om ons intranet zo laagdrempelig mogelijk te maken.”

Nieuwe ontwikkelingen vs. proven technology
Iets dat Mansveld in al haar bestuursfuncties inmiddels heeft geleerd, is dat je daarbij niet alleen moet kijken naar nieuwe technologie, maar dat er ook voldoende bewezen methoden zijn die een bijdrage kunnen leveren. “Natuurlijk onderzoeken we hoe we ons voordeel kunnen doen met Internet of Things-toepassingen of nieuwe methoden van data-analyse, maar ondertussen blijft onze ‘ouderwetse’ pieper een onmisbaar communicatiemiddel. Iedereen draagt er een en als ‘ie afgaat weet je direct dat je aan de bak moet. Elke organisatie kent wel van zulke ‘proven technologies’ die ook in andere organisaties van pas kunnen komen. Om te innoveren hoef je dus niet altijd alleen maar te kijken naar het nieuwste van het nieuwste.”